Điêu khắc hoa văn trên lăng mộ đá là một hình thức trang trí mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Vậy hoa văn lăng mộ đá có bao nhiêu loại? Ý nghĩa của từng hoa văn là gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về những hoa văn này qua những chia sẻ trong bài viết dưới đây.
1. Hoa văn lăng mộ đá là gì?
Hoa văn lăng mộ đá là những chi tiết hình thù tượng trưng cho những ý nghĩa riêng biệt được ứng dụng điêu khắc trên lăng mộ đá. Những hoa văn này được tạo nên từ một quá trình điêu khắc tỉ mỉ và kỳ công bởi những người nghệ nhân chế tác.
Hoa văn được lựa chọn thiết kế trên mỗi lăng mộ hay mộ đá sẽ mang ý nghĩa riêng và được chọn lọc. Các gia đình có thể chọn hoa văn theo tôn giáo, tín ngưỡng hoặc ý nghĩa mong muốn đồng thời giúp trang trí làm đẹp cho khu lăng mộ, đảm bảo tính linh thiêng, trang nghiêm cho công trình.
2. Có bao nhiêu loại hoa văn trên lăng mộ đá?
Hoa văn điêu khắc trên lăng mộ đá có mức độ đa dạng cao và khó có thể thống kê một con số cụ thể. Tuy nhiên người ta sẽ chia các mẫu hoa văn này thành các nhóm dựa trên ý nghĩa tượng trưng của chúng như sau:
2.1. Hoa văn theo phong cách Phật giáo
Hoa văn lăng mộ đá theo phong cách Phật giáo thường được những người theo đạo Phật lựa chọn. Đây cũng là loại hoa văn phổ biến trong văn hoá phương đông với những ý nghĩa ước nguyện tốt đẹp mà con cháu gửi đến cho ông bà, tổ tiên của mình.
Những hoa văn phổ biến theo phong cách này có thể kể đến như: Long, Lân, Quy, Phụng, Tùng, Cúc, Trúc, Mai, Hoa Sen,… Không chỉ chủ thể hoa văn phong phú mà hình tượng khi điêu khắc những chủ thể này cũng cực kỳ đa dạng.
Ví dụ như song long chầu nguyệt, rồng và phượng, rồng vờn mây, kỳ lân mang đầu rồng, bình sen, hoa sen,…
2.2. Hoa văn theo phong cách Công giáo
So với các hoa văn biểu tượng đậm chất văn hoá phương Đông như tứ linh, tứ quý, hoa sen,… hoa văn theo phong cách Công giáo không phổ biến bằng. Bởi phần lớn người Việt và người phương Đông nói chung đều theo đạo Phật và ứng dụng những hình ảnh của đạo Phật vào trong công trình tâm linh.
Tuy mức độ phổ biến có giới hạn so với đạo Phật nhưng hoa văn lăng mộ Thiên chúa giáo cũng có sức ảnh hưởng không nhỏ. Thường gặp nhất là hình ảnh điêu khắc thánh giá, thiên thần, kinh sách, chùm nho,… mang những ý nguyện tốt đẹp cho người đã mất.
3. Ý nghĩa của những hoa văn lăng mộ đá phổ biến hiện nay
3.1. Hoa văn Hoa Sen
Hoa Sen không chỉ là quốc hoa của Việt Nam mà còn là một biểu tượng mang ý nghĩa trong văn hoá phương Đông và trong đạo Phật. Đây là một loài hoa đẹp và mang nhiều ý nghĩa thuần khiết, cao đẹp với phẩm chất cao quý nên được ưa chuộng sử dụng trong các công trình tâm linh.
Khi thiết kế cho khu lăng mộ đá đẹp, người ta thường chuộng sử dụng biểu tượng này trên hàng rào, bức bình phong, lư hương, mộ đá,… Ngoài ý nghĩa tượng trưng cho sự thuần khiết, cao quý hoa sen còn tượng trưng cho lòng nhân hậu, vị tha và hướng thiện.
Điêu khắc hoa văn này trên lăng mộ với mong ước người đã khuất bỏ đi tạp niệm, thanh thản bình yên ở thế giới bên kia.
3.2. Hoa văn tứ linh
Hoa văn tứ linh là tên gọi chung cho các hình ảnh 4 linh vật bao gồm long, lân, quy, phụng. Những linh vật này đại diện cho sự quyền quý, sức mạnh uy quyền, thịnh vượng, trường tồn,… là những mong ước của con cháu đối với người đã mất đi có cuộc sống sung túc, đầy đủ.
Long là rồng đại diện cho sức mạnh, quyền lực và sự hoàn hảo là biểu tượng được yêu thích trong văn hoá phương đông. Rồng là đại điện cho vương quyền vua chúa và có thể xua đuổi đi những thế lực tà ma ngoại đạo.
Lân là biểu tượng của sự nhân từ, trí tuệ, của điềm lành và sự may mắn sẽ phù hộ cho những người lương thiện. Quy là rùa là biểu tượng của sự trường tồn và bất diệt giúp xua đi khí xấu cho dòng họ. Cuối cùng phụng là tượng trưng cho bầu trời cho sự bất tử, tái sinh và đức hạnh của thánh nhân.
3.3. Hoa văn tứ quý
Ngoài biểu tượng tứ linh được yêu thích lựa chọn thiết kế hoa văn lăng mộ đá thì hoa văn tứ quý cũng là loại hình được ưa chuộng. Tứ quý bao gồm 4 loài cây là tùng, cúc, trúc, mai là đại diện cho 4 mùa và những phẩm chất tốt đẹp của con người.
Tùng là loài cây đại diện cho khí tiết anh hùng, can đảm. Cúc đại diện cho sự trường thọ và tài lộc, trúc đại diện cho ý chí kiên cường, bất khuất. Và mai đại điện cho sự tinh khiết và sức sống bất diệt.
3.4. Hoa văn thiên thần
Hoa văn thiên thần là biểu tượng của sự bình an, thánh thiện và những điều tốt đẹp mà Chúa có thể mang đến cho nhân loại. Đây là hoa văn phổ biến được những người theo công giáo lựa chọn để điêu khắc trên mộ đá, lăng mộ đá mang ý nghĩa tốt đẹp và mong muốn người chết đi có thể trở về với chúa.
3.5. Quyển kinh sách
Quyển kinh sách được điêu khắc trên lăng mộ đá với ý nghĩa biết ơn và kế thừa những lời răn dạy của Chúa. Đây cũng là một sự khẳng định và sự nhắc nhở về những lời dạy của Chúa về những điều tốt đẹp.
3.6. Thánh giá
Thánh giá là hoa văn lăng mộ đá đặc trưng của những người theo Công giáo. Cây thánh giá là biểu tượng tượng trưng cho tình yêu, lòng bao dung và vị tha của Chúa dành cho nhân loại. Đây còn là niềm kiêu hãnh của những người con theo đạo vì những giá trị mà Chúa đã mang đến.
Như vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về các loại hoa văn lăng mộ đá và ý nghĩa của các mẫu hoa văn phổ biến hiện nay. Hy vọng qua những thông tin chia sẻ từ Đá Tâm Nguyện đã giúp bạn hiểu thêm về những hoa văn được ưa chuộng và có thể ứng dụng trang trí cho khu lăng mộ của dòng tộc mình.
